Song of Songs

Cappella Mariana, Vojtech Semerád

Veel componisten uit de afgelopen eeuwen zijn aangetrokken door de poëtische schoonheid, complexe allegorische betekenissen en zinnelijke taal van het Hooglied uit het Oude Testament. Ook voor ons zijn deze teksten een rijke bron van inspiratie, reflectie en interpretatierichtlijnen geweest. Door Italiaanse renaissancemelodieën te plaatsen in contrast met de dichte structuur van de Frans-Vlaamse polyfonie, hoopte ik de fascinerende spanning tussen het sacrale en het seculiere op de voorgrond te plaatsen. De heersende oscillatie van betekenis en inhoud van het Hooglied is door verschillende componisten op verschillende manieren vastgelegd. Palestrina's stijl die grenst aan het madrigaal is mijn belangrijkste model geweest bij de voorbereiding van dit programma. Ook de locatie waar we het project hebben opgenomen is zorgvuldig gekozen. In de aan de heilige Maria gewijde kapel, op het bedevaartsoord in Paray-le-Monial, in het hart van de Bourgogne, waar de polyfonie uit de renaissance haar oorsprong vond, is deze muziek nog altijd thuis. Culturele betrekkingen tussen de Tsjechische landen en Frankrijk dateren uit de Middeleeuwen. Beide landen hebben een rijke geschiedenis met veel onderlinge interacties en onze opname is bedoeld als bijdrage aan deze lange traditie van culturele uitwisseling. Het Hooglied is ook een verhaal over een man die een vrouw ontmoet. De liefdespoëzie van het Oudtestamentische Boek van Salomo werd door de middeleeuwse allegorieën omgevormd tot het beeld van de heilige Maria, dat in ons programma is herschikt tot een geblokt beeld van renaissancemuziek en haar schoonheid. Vijf mannen en vaders zingen hier het verhaal dat een viering is van de schoonheid en sierlijkheid van een vrouw, maar ook van de kracht en verdiensten van het mannelijke element. Het motief van samenkomen in ons nieuwe cd-project verwijst niet alleen naar het gedeelde leven van een man en vrouw, maar staat ook symbool voor de tiende verjaardag van de oprichting van ons ensemble.

Lhéritier:
 Pulchrae sunt genae tuae
 Nigra sum (5vv)

Mantua:
 Audi, dulcis amica mea
 Ave Maria / Virgo serena
 Magnificat Sexti et Primi Toni
 Quam pulchra es
 Sicut lilium inter spinas
 Surge, propera amica formosa mea
 Veni, dilecte mi

Palestrina:
 Osculetur me osculo oris sui
 Trahe me post te

"‘Voor alle vrouwen die ons leven veranderd hebben’, zo luidt de opdracht die het Tsjechisch-Nederlandse Capella Mariana de cd met composities van onder anderen Palestrina, L’Héritier en De Mantua, geïnspireerd op het Hooglied, meegeeft. En misschien geeft dat wel meteen de inhoud van deze prachtplaat weer. De werken van de renaissancecomponisten – hier gezongen door de vijf heren van Capella Mariana onder leiding van tenor Vojtech Semerád – laten geen misverstanden bestaan over de inhoud van de teksten. Hoezeer de kerkvaders ook hun best hebben gedaan om van het Hooglied onder meer een lofzang op de liefde van God voor de mensheid te maken, het is uiteindelijk pure erotiek, een viering van de liefde met alles wat daarbij hoort. En zo klinkt het. De heren maken er een weldadige streling der zinnen van die inderdaad onmisbaar is voor ‘alle vrouwen’. En voor iedere man die de vrouw op alle mogelijke manieren hoog heeft zitten."
KLASSIEKE ZAKEN MAGAZINE 4-2018