Misteri D'elx/La Vespra

Montserrat Figueras, Arianna Savall, Lluís Vilamajó, Pascal Bertin & La Capella Reial de Catalunya, Jordi Savall

Eerbetoon aan het Mysterie van Elche. Herziening en muzikale versie door Jordi Savall, gebaseerd op manuscripten uit 1625 en 1639 (teksten) en uit 1709 (muziek), door Pedrell, Javier Fuentes en José Pomares.

De geestelijk-culturele identificatie van een volk door de liefde en verering van de Maagd Maria, het mysterie van haar dood en de Hemelvaart, zijn de essentiële drijfveren die hebben geleid tot de creatie van het prachtige werk "Misteri d'Elx". Net als de duizenden jaren oude "Cant de la Sibil-la", zo diep geworteld in Catalonië, Valencia en vooral op Mallorca, is dit sacraal-lyrische opus een van de weinige en buitengewone voorbeelden van een overweldigend mooie muzikale culturele getuigenis die door de eeuwen heen in leven is gehouden dankzij de wil, de traditie en de vurige toewijding van een heel volk. We worden geconfronteerd met die "fundamentele leidende gedachte" die zo treffend is beschreven door Jean-Marie Domenach in zijn werk Europe: le défi culturel (Europa - de culturele uitdaging): "Om eerlijk te zijn ligt het belang van cultuur niet zozeer in de rijkdom van het cultuurgoed als wel in de manier waarop het wordt gewaardeerd, en dit veronderstelt dat de wil [om het in leven te houden] bestaat... Dit is dus de fundamentele gedachte: de wil die het mogelijk maakt een cultuur tot leven te wekken moet voortkomen uit die cultuur zelf, haar traditie en haar waarden". In ons geval vinden we naast de rijkdom van een cultuurgoed een volk dat in staat is gebleken dit goed te waarderen en te bewaren, een "collectief project" en de wil om het door de generaties heen levend te houden. Op die manier wordt het mogelijk een oorspronkelijke cultuur in stand te houden en zich volledig te ontwikkelen in ons heden, op basis van haar traditie en de daaraan inherente waarden.

Daarom is de emblematische onderscheiding van de UNESCO, die het sacraal-lyrische opus "Misteri d'Elx" in 2001 heeft uitgeroepen tot immaterieel cultureel werelderfgoed, het welverdiende eerbetoon aan een heel volk dat heeft begrepen hoe de herinnering aan een eeuwenoude traditie levend kan worden gehouden. Zo is eindelijk een muziekwerk dat voornamelijk door mondelinge overlevering bewaard is gebleven (als zodanig vluchtig, omdat het alleen bestaat tijdens de eigenlijke uitvoering), geëerd op hetzelfde niveau als andere grote meesterwerken van de wereldcultuur - steden, tempels, paleizen, architectonische structuren - die de mensheid in de loop van haar geschiedenis heeft geschapen.

Voor al diegenen onder ons die de grootste bewondering hebben voor de "Misteri d'Elx", vervult deze prijs, toegekend door zo'n respectabele internationale organisatie, ons met grote vreugde en voldoening, want het betekent immers ook voor het eerst een gelijkheid tussen "materiële" en "immateriële" cultuurgoederen en de volledige erkenning van de artistieke en spirituele waarde van immateriële wereldcultuurgoederen, waarvan muziek een van de meest universele en buitengewone is. Zo willen wij met deze opname eer betonen aan de mensen van Elx, de leden van de Capilla en het Patronat del Misteri, die met zoveel liefde, inzet, begrip en onbaatzuchtigheid dit werk jaar na jaar artistiek en spiritueel weer tot leven brengen.

[Intrada: Himne Processional (s. XV) Instr.] 1:56
Maria: Germanes Mies 1:22
Maries: Verge I Mare De Déu 0:45
Maria: Ay, Trista Vida Corporal 13:30
Maria: Gran Desig M'Ha Vengut Al Cor 1:04
Àngel: Déu Vos Salve Verge Imperial 11:23
Maria: Angel Plaent E Illuminós 5:29
Àngel: Los Apòstols Assí Seran 4:40
Sant Joan: Saluts, Honor E Salvament 2:08
Maria: Ay, Fill Joan E Amich Meu 4:43
Sant Joan: Ay Trista Vida Corporal 6:43
Sant Pere: Verge Humil Flor De Honor 2:03
Apòstols (Ternari): O, Poder De L'Alt Imperi 4:40
Apòstols I Maries: Salve Regina Princesa 3:44
Sant Pere: O, Déu Valeu! Y Què És Assò 1:16
Maria: Los Meus Cars Fills, Puix Sou Venguts 2:52
Apòstols: O, Cos Sant Glorificat 3:16
Àngels (Araceli): Esposa E Mare De Déu 3:47
[Himne Processional (S. XV) Instr.] 2:03