Tiersen: Island

Jeroen van Veen (piano)

De muziek van Yann Tiersen (*1970) varieert van Franse volksmuziek en chanson tot minimal, avant-garde en post-rock. De Franse componist en multi-instrumentalist is vooral bekend als componist van de muziek voor de film Amélie. In 2016 nam hij het album EUSA op voordat hij zich met zijn nieuwe album Kerber (2021) verder waagde aan elektronische muziek. Dat laatste is een prachtig getextureerde, meeslepende en doordachte elektronische wereld gecomponeerd op het eiland Ushant, waar Tiersen nu woont.

De titel van elk stuk op deze twee albums verwijst naar een specifieke plaats op Ushant. Kerber, bijvoorbeeld, is genoemd naar een kapel in een klein dorp op het eiland. Sommige bieden de perfecte soundtrack voor contemplatie tijdens een lange wandeling of het kijken uit het raam tijdens een treinreis. Andere lijken voorbestemd als achtergrondmuziek bij het studeren of ontspannen. Bij elk nummer kan men zich gemakkelijk een filmscène voorstellen: een breuk na een ruzie in een gezellig café of een natuurdocumentaire waarin twee babyvogels voor het eerst hun ogen openen.

Na een beangstigende ervaring met een bergleeuw in Californië kwam Tiersen tot een besef. Hij moest zichzelf beter leren kennen, en daarvoor moest hij zijn thuis, Ushant, beter leren kennen. Om zijn thuis te begrijpen en zichzelf te ontdekken, besloot hij een muzikale kaart van het eiland te tekenen, waarvan het eerste deel, EUSA, tien pianowerken bevat over tien plaatsen op Ushant.

Ik denk dat er een overeenkomst is tussen het oneindig grote en het oneindig kleine," legt Yann Tiersen uit. Het is hetzelfde experiment van kijken door een microscoop als door een telescoop. Deze verkenning van het micro- en macrorijk loopt als een rode draad door Tiersens carrière, en Kerber toont opnieuw de enorme breedte en het ingewikkelde detail van zijn werk.

Deze collectie gaat niet over isolement, maar over het besef van je directe omgeving en je plaats daarin. Voor Tiersen heeft deze benadering dezelfde diepgang als het bestuderen van de sterren in de avond - wat hij zelf ook doet. Je kunt naar dingen kijken die duizenden lichtjaren ver weg zijn en je eigen bestaan in verband brengen met dit werkelijk kosmische element," zegt hij. Maar je hebt hetzelfde gevoel over de dingen die je omringen.

Een vooraanstaand exponent van het hedendaagse minimalisme" (Fanfare). Pianist Jeroen van Veen heeft voor zijn eigen IJsland-album de belangrijkste 17 werken uit deze twee albums van Tiersen geselecteerd. Het resultaat is een frisse en vrij naakte versie van Eusa en Kerber, die ik vaak in het openbaar zal spelen," zegt Van Veen, "vooral tijdens mijn liggende concerten, en de muziek vormt een mooie aanvulling op mijn andere programma's. In deze werken hoor je de leegte van het eiland; hoewel ik nooit op Ushant ben geweest, kan ik me de schoonheid van de natuur en de muziek voorstellen, zoals de getijden van de oceaan, eb en vloed, dag in dag uit.

De Franse componist Yann Tiersen (geboren in 1970) is een van de populairste en succesvolste filmmuziekcomponisten van deze tijd. Zijn soulvolle en melancholische muziek vindt zijn sporen in volksmuziek, Franse chansons, musette walsen, straatmuziek, maar ook in het minimalisme van Satie, Glass en Nyman.

Zijn internationale doorbraak kwam met de muziek voor de Franse kaskraker 'Amélie'. Later volgde onder meer 'Goodbey, Lenin!'. De twee nieuwe albums van de componist, 'Eusa' en 'Kerber', zijn geïnspireerd op het kleine eiland Ouessant waar hij momenteel woont. Het is minder dan 16 vierkante kilometer groot, ligt voor de kust van Bretagne in het noordwesten van Frankrijk en heeft behalve weilanden en granieten rotsen niet veel te bieden. 'Eusa' is de Bretonse naam voor Ouessant, 'Kerber' is een kleine kapel op het eiland. Tiersen drukt perfect de afgelegenheid van het eiland uit, het kale en wilde landschap, maar ook zijn plaats in het grote heelal als je in de ruimte en de sterren kijkt.

De Nederlandse pianist, pionier en voorvechter van het minimalisme Jeroen van Veen speelt piano op zijn onnavolgbare wijze: geconcentreerd, sereen en betoverend. Een waardige opvolger van Van Veens succesvolle opnamen voor Brilliant Classics met pianomuziek van Glass, Pärt, Yiruma en vele anderen.

Opgenomen in juni 2022 in Stefflen, Duitsland
Het Engelstalige boekje bevat liner notes en profielen van Van Veen en Tiersen

Tiersen, Yann - Eusa (2016)
1. 1. Pern
2. 2. Porz Goret
3. 3. Lok Gweltaz
4. 4. Penn Ar Roc'h
5. 5. Kereon
6. 6. Yuzin
7. 7. Roc'h Ar Vugale
8. 8. Penn Ar Lann
9. 9. Enez Nein
10. 10. Kadoran

Kerber (2021)
11. 1. Kerlann
12. 2. Ar Maner Kozh
13. 3. Kerdrall
14. 4. Ker Yegu
15. 5. Ker al Loch
16. 6. Kerber
17. 7. Poull Bojer