Bach Goldberg Variations

Vincent van Amsterdam (accordion)

De bekroonde accordeonist Vincent van Amsterdam speelt J.S. Bachs Goldbergvariaties, een van de grote meesterwerken van de westerse muziek. De muziek van J. S. Bach is te horen in talloze gedaanten, van nauwgezet in hun authenticiteit tot losse, geïmproviseerde interpretaties. Bachs behandeling van zijn eigen muziek was praktisch en veelzijdig, vaak toegesneden op de beschikbare musici in plaats van op een ideaal ensemble, dus het lijkt waarschijnlijk dat de componist zelf dit spectrum van benaderingen met vrijgevigheid en plezier zou behandelen.

Het horen van de Goldberg-variaties op de accordeon geeft de luisteraar de kans om Bachs magnifieke muziek op nieuwe manieren te horen. De klankkleuren van het instrument brengen verschillende nuances in de partituur naar voren en openen onze oren voor verschillende facetten van dit ingewikkelde werk. De accordeon staat dichter bij instrumenten waarmee Bach vertrouwd was dan men zou verwachten. Het werd ontwikkeld in de 19e eeuw, maar net als de orgels uit Bach's tijd, gebruikt het een toetsenbord en de luchtcirculatie om zijn kenmerkende geluid te creëren, waarbij rieten als een harmonium worden gebruikt in plaats van pijpen als een orgel. De accordeon won aan populariteit als een volksinstrument, en Bach putte uit volksstijlen in zijn muziek, waarbij hij de dansvormen van zijn tijd overnam en verhief; in de Goldbergvariaties zelf gebruikt hij volksliederen in het finale ‘quodlibet’.

Dit is een fascinerend inzicht in een van de grootste werken ooit geschreven, een must voor liefhebbers van de klassieke accordeon en voor wie de muziek van Bach in een frisse, originele interpretatie wil horen.

Bach, J S:
 Goldberg Variations, BWV988

NRC ****