American Garage

Met American Garage verstevigde de Pat Metheny Group zijn eigen geluid. Dit album, het tweede van de groep, stond in 1980 op nummer 1 in de Billboard Jazz Charts en trok een schare toegewijden. De virtuoze mix van jazz en rootsrock roept als geen ander het heartland op en heeft zijn eigen commerciële succes relatief ongeschonden overleefd.

Het album opent met een weids uitzicht op de open weg, en we zitten in de passagiersstoel. Metheny's twinkelende gitaarlicks nemen het stuur over, genietend van de drone van Lyle Mays' levendige keyboardondersteuning onder de motorkap. Met de proclamerende drums van Dan Gottlieb en de soepele bas van Mark Egan op de achterbank zijn we klaar om te vertrekken. Samen creëert dit kwartet getalenteerde muzikanten de ultieme muzikale road trip. Er is prachtig samenspel tussen gitaar en bas in het eerste nummer, dat uitgroeit tot een groene pracht van het achterland. De toon is hier bijna pijnlijk nostalgisch (temeer omdat het album historisch is), alsof men verlangt naar iets dat slechts zo echt is als de herinnering eraan. Terwijl de auto verder rijdt, zien we ons collectieve verleden achter de voorruit, op de een of andere manier binnen handbereik. Maar we weten ook dat, zodra we stoppen en uitstappen, er niets meer is om vast te houden, om op te bergen in de kofferbak of het handschoenenkastje van onze verlangens. Er is alleen de lege lucht, de wolkenloze hemel en de zon die op onze rug brandt alsof ze wil zeggen: "Je hebt nog een lange weg te gaan." Maar dat kan ons niet schelen, want de vreugde van het reizen is onbedwingbaar.

"Airstream" voelt ongetwijfeld als zomer, een tijd van het jaar waarin verplichtingen en remmingen wegsmelten in de hitte. Het enige wat echt lijkt is het gebrek aan definitieve antwoorden, de eindeloze mogelijkheden die een dergelijke vrijheid met zich meebrengt en ons dichter bij zelfrealisatie brengt. Het is onze meest vormende tijd; een tijd om te observeren, te leven en te leren in ons eigen tempo. Metheny vangt deze vrije geest zo duidelijk in zijn spel. Akkoordprogressies rollen van zijn vingers als kleingeld in gretige handen bij een limonadekraampje, en we worden herinnerd aan die kleine momenten van onafhankelijkheid en veiligheid, toen we door het flauwste gerinkel van munten onze zeggenschap konden laten gelden in een groeiend bewustzijn van economie. We denken ook aan een jonge liefde die, hoewel onbeantwoord, ons een kort voorproefje gaf van een leven zonder verplichtingen. Als het nummer uitdooft, laat het een spoor van zichzelf achter, een herinnering aan jaren die nooit vergeten zijn.

"The Search" is de soundtrack van een film in de geest, een flashback die alleen maar vooruit kijkt. Verleidelijk pianowerk tilt de stemming op, wrijft de randen van onze aandacht op als fladderend linnen aan een waslijn. We koesteren ons in de vochtige lucht, ook al dreigen er rukwinden aan de horizon. Weelderig geharmoniseerde gitaarlijnen bloeien in de ochtendzon met de belofte van een nieuwe reis.

Het titelnummer klinkt als een themanummer voor een show die nooit kan doorgaan, omdat de beeldspraak wordt geleverd door herinneringen. We beginnen de waarde te zien van die tijden toen de ik nog niet gevormd was, maar de toekomst zo rooskleurig leek. En hoe afgestompt we ook zijn geworden in onze dieptepunten van volwassenheid, Metheny is hier om ons eraan te herinneren dat we onze vermoeide hoop juist in deze artefacten van geluid kunnen bewaren.

Het laatste nummer van dit veel te korte album heet "The Epic", en net als de titel heeft het een uitgebreid verhaal te vertellen. Metheny en Mays leveren beiden de meest geïnspireerde improvisaties van het album, die over de vlakte drijven als met staal bespannen tumbleweeds. We worden voortgestuwd door een hele dag en nacht reizen. We bevinden ons in grote stukken daglicht, maar beleven ook nachtelijke visioenen, gewikkeld in een slaapzak onder een sterrenhemel bij de dovende sintels van een kampvuur dat heet oranje morst in de duisternis. Hun geknetter vult onze oren met een kakofonie van geluiden die ons meevoeren naar de rust van dromen. En in die dromen herbeleven we de hele reis die ons gebracht heeft tot waar we nu zijn. We zijn zwervers, alleen en vrij van aardse banden, genietend van elke seconde van de onzekerheid van het leven.

Ondanks de titel van het album lijken we altijd ver van huis te zijn. Metheny's compositietalent krijgt ruim baan als hij rustieke maar elegante evocaties van een verloren Amerika creëert. Er is iets kleinstedelijks aan het geheel, een puurheid die overal lonkt. Het is de onschuld van een vervlogen tijdperk dat hier en daar in kleine gebieden bewaard is gebleven. En het zijn deze muzikale lijnen die we aan elkaar rijgen met glinsterende synchroniciteit. Als een conceptuele jukebox spint elke etappe van de reis die American Garage is een nieuwe plaat in onze aandacht. De precisie van Metheny en zijn groep is buitengewoon schoon, droog geschud en ontdaan van alle overdaad.

Sommige mensen zeggen dat bij elke reis de helft van het plezier bestaat uit het bereiken van de bestemming. American Garage zegt dat al het plezier zit in de wetenschap dat er geen "daar" is om te komen.

1. (Cross the) Heartland
2. Airstream
3. The Search
4. American Garage
5. The Epic