Travelling light

Intercontinental Ensemble

Wij groeien met onze uitdagingen.

Onze vraag was: hoe kunnen we het repertoire voor nonet uitbreiden, de kamermuziek blootleggen in orkeststukken en tegelijkertijd werken aan ons eigen groepsgeluid?

Deze cd is een trotse eerste stap in deze richting.

Het maken van een muziekarrangement kun je het beste vergelijken met het vertalen van een boek, en ik kan me voorstellen dat een vertaler dezelfde vragen moet beantwoorden voordat hij aan de slag gaat. Hoe transformeer ik het origineel in een nieuwe vorm, terwijl de boodschap van het werk duidelijk blijft? Welke stukjes en beetjes moeten worden gesneden en welke nieuwe ruimte ontstaat hierdoor? Welke noten moeten blijven?

Gewapend met de orkestpartituur en een geslepen potlood begon ik aan mijn operatie. In het begin mompelde ik elke keer als ik een noot doorstreepte binnensmonds ‘sorry, Ludwig…’, maar na een tijdje begon ik in de stemming te komen, en voor ik het wist was ik twee symfonieën in.

Het resultaat was voor ons interessant: het bleek dat we deze arrangementen niet echt meer als orkestwerken konden beschouwen. Hun nieuwe vorm stelde ons voor een nieuwe, andere reeks uitdagingen dan de originele orkestpartijen. De symfonische versies die we allemaal kennen en waarderen moesten plaatsmaken voor een transparantere, flexibelere aanpak, met open oren en scherpe ogen voor onze medespelers.

De titel ‘Traveling Light’ heeft een dubbele betekenis: enerzijds verwijst het naar de arrangementen zelf, die zijn afgeslankt van een volledige orkestrale bezetting naar een versie voor negen individuele spelers. Aan de andere kant heeft het voor ons een bijzondere, extra betekenis, omdat we vanuit alle hoeken van de aarde bij elkaar zijn gekomen, gedreven door onze liefde voor muziek. Dat dit gebeurde in Amsterdam – een stad die ruim 180 nationaliteiten onder haar inwoners telt – is uiteraard een gelukkig toeval.

Reizen gaat niet alleen over het inpakken van een koffer die klein genoeg is om als handbagage te dienen. Wij zien het ook als de culturele bagage die iedereen meeneemt. Wat gebeurt er met je eigen, persoonlijke bagage als je voortdurend van plek naar plek reist, of als je mensen met verschillende achtergronden ontmoet? Als negen mensen met verschillende verledens en achtergronden samen muziek maken, hoeveel van je oorspronkelijke overtuigingen en ideeën blijven dan intact?

Wat ons ook opviel was dat er een enorm aantal interpretatiemogelijkheden voor ons beschikbaar kwamen, en dat deze grote vrijheid een grote verantwoordelijkheid met zich meebracht. Geen dirigent die een toegangssignaal geeft of ons vertelt hoe we iets moeten verwoorden. Geen concertmeester of sectieleiders waar we ons achter kunnen verschuilen. We moesten allemaal de partituur uit ons hoofd kennen en ervoor zorgen dat we wisten wat de anderen deden, zonder te verdwalen in onze eigen aantekeningen.

Deze democratisering van de symfonie heeft ons allemaal geholpen groeien, zowel als muzikanten als als mensen. Uiteindelijk draait het allemaal om de muziek, en we hopen dat u net zoveel plezier beleeft aan het herontdekken van deze symfonieën via onze arrangementen als wij.

Beethoven:
 Symphony No. 2 in D major, Op. 36

Brahms:
 from Symphony No. 3 in F major, Op. 90

Schubert:
 Symphony No. 8 in B minor, 'Unvollendete', D759