Borgia Dynasty

Chiesa a potere nel Rinascimento

Montserrat Figueras, Pascal Bertin, Lluis Vilamajó & Marc Mauillon & La Capella Reial de Catalunya & Hesperion XXI, Jordi Savall

Op drie cd's is repertoire uit een periode bijeengebracht die zich uitstrekt van ca. 1238 tot 1671, de heel vroege tot late renaissance. De opnamen zijn veelal nieuw, en waar dat niet het geval is, zoals met Il Canto della Sibila door Montserrat Figueras, is dat ook een goede beslissing. Het verdient aanbeveling eerst de bonus DVD te bekijken waarop Savall zijn werkwijze en visie toelicht en daarna de cd's met het boek op schoot te beluisteren om de samenhang tussen muziek en geschiedenis tot zijn recht te laten komen.

Ter gelegenheid van het vijfhonderdste geboortejaar van de heilige Francesco Borgia bracht Jordi Savall deze luxe cd-box uit met de familie als thema, getiteld 'Dinastia Borgia'. De Borgias, welhaast de mafia van de Renaissance te noemen, stamden af van het adellijke geslacht van de Borja's uit het Spaanse Valencia. Ze vestigden zich in Italië en bereikten het hoogtepunt van hun macht in de 15e en 16e eeuw. Ze leverden twee pausen en ook nog andere kerkelijke en politieke leiders. Dit project is net zoals de andere cd-boeken van Alia Vox ingedeeld in historische tijdvakken, met ieder eigen muziekreferenties. Het begint met Arabische muziek en loopt door via Guillaume Dufay en Josquin Desprez naar Cristóbal de Morales; op sommige plekken horen we een verteller. Savall gebruikte voor deze uitgave voornamelijk materiaal van eerdere cd's en plaatste dat in deze nieuwe context. Het boek bevat bijna 400 pagina’s tekst en 3 SACD’s. Als bonus is er ook nog een DVD.

Coinciding with the 500th anniversary of the birth of Saint Francis Borgia, Fourth Duke of Gandia, Jordi Savall and Alia Vox offer a visually lavish and artistically comprehensive new release entitled Dinastia Borgia.

Savall’s latest musicological/historical quest focuses on music from the time of the Borgia dynasty, including works by composers such as Isaac, Dufay and Morales, from Pope Alexander VI/6 and two of his children, Cesare and Lucrezia, through to Francis Borgia, Jesuit priest and, perhaps, composer. For five centuries, scholars have studied and debated the role of the Borgias in Renaissance history. Although their name is synonymous with Papal corruption and they were undoubtedly malevolent and immoral, as patrons of the arts, the Borgias were also instrumental in the period’s explosive growth of culture. The fascinating story of their life and legacy (both good and evil) still has the power to inspire the imagination. With this dramatic historical and artistic backdrop, Savall and his fellow musicians shed new light on this unique (and at times bloody) era in Western history, revealing first-rate musicians, the vital role of original instruments in performing this type of music and the importance of reconstructing original scores. Above all, it reflects the multi-faceted talents of Jordi Savall as director, researcher and performer.

The Borgia family originated from Valencia in Spain and became prominent during the Renaissance in Italy, especially when Rodrigo, a cunning intriguer, was elected Pope in 1492, taking the name Alexander VI. He had several acknowledged children, of which Lucrezia and Cesare were best known. The Borgias have been accused of many different crimes, generally on considerable evidence, including adultery, simony, theft, rape, bribery, incest, and murder (especially murder by arsenic poisoning. Cesare, with his father's backing, tried to become the ruler of Italy. But in 1503, Pope Alexander died suddenly. Cesare's intrigues collapsed, and he went off to Spain. Lucrezia was also rumoured to be a notorious poisoner. She married three times, and after the fall of her father and brother, remained the respected consort of the Duke of Ferrara.

Saint Francis Borgia was a grandson of Rodrigo through another son, Giovanni. After a career in the service of the kings of Spain, he entered the priesthood and became a Jesuit. He eventually rose to be the third Father General of the order.

Thanks to the elite ensembles Hespèrion XXI and La Capella Reial de Catalunya, Jordi Savall delivers the soundtrack of a time during which cruelty and beauty were mixed as never before. A bonus DVD (details the creative process which enables Jordi Savall to bring this era back to life.

CD 1
1. Le Ductia  - Anonymous & Eduardo Nestor Gomez (3:36)
2. Work(s): Saltarello  - Guillaume Dufay & Eduardo Nestor Gomez (2:12)
3. Da pacem Domine, antiphon for 3 voices, K. 34  - Gilles de Bins dit Binchois & Eduardo Nestor Gomez (2:02)
4. Ce jour de l'an, rondeau for 3 voices  - Guillaume Dufay & Eduardo Nestor Gomez (1:45)
5. Correno multi cani, strambotto-caccia, CM 140  - Anonymous, Canciero de Montecassino & Eduardo Nestor Gomez (2:26)
6. Zappay lo campo, strambatto, CM20  - Anonymous, Canciero de Montecassino & Eduardo Nestor Gomez (0:55)
7. Ave maris stella, hymn for 3 voices (2 versions)  - Guillaume Dufay & Andrew Lawrence-King (1:54)
8. Exultet caelum laudibus, vespers hymn (66)  - Anonymous, Canciero de Montecassino & Eduardo Nestor Gomez (4:47)
9. Adoramus te Domine, for 4 voices, CM 4  - Anonymous, Canciero de Montecassino & Eduardo Nestor Gomez (2:24)
10. Viva el Gran Re Don Fernando  - Anonymous & Eduardo Nestor Gomez (3:34)
11. Miserere nostri / Vexilla Regis, for 4 voices, CM 106  - Anonymous, Canciero de Montecassino & Eduardo Nestor Gomez (1:58)
12. El cervel mi fa  - Anonymous & Anonymous, Spanish (1:38)
13. Patres nostri peccaverunt, for 4 voices  - Johannes Cornago & Eduardo Nestor Gomez (2:16)
14. De tous biens plaine, chanson  - Hayne van Ghizeghem & Eduardo Nestor Gomez (3:25)
15. Viva el gran Re Don Fernando con la Reina Don Isabella  - Carlos Verardi & Eduardo Nestor Gomez (5:07)
16. La rosa enflorece, song  - Manuel Valls & Eduardo Nestor Gomez (5:19)

CD 2
1. Adonay malakh geout labech (Psalm 93) (Portugal)  - Jewish Traditional & Eduardo Nestor Gomez (2:27)
2. Nymphes des bois/Requiem aeternam/Deploration de la Mort de Jehan Ockeghem, lament for 5 parts  - Josquin Des Prez & Eduardo Nestor Gomez (3:55)
3. Fortuna Desperata  - Anonymous & Eduardo Nestor Gomez (1:49)
4. Absalon, Fili Mi, motet for 4 parts (poss. spurious)  - Josquin Des Prez & Eduardo Nestor Gomez (3:28)
5. Un Cavalier Di Spagna, for consort  - Anonymous, Italian & Anonymous (4:44)
6. Donna, questa è la mia voglia  - Andrew Lawrence-King & Filippo de Lurano (3:28)
7. Amor la tua virtute, madrigal (doubtful)  - Jacques Arcadelt & Eduardo Nestor Gomez (2:43)
8. Absolve quesumus/Requiem aeternam, motet for 6 parts  - Josquin Des Prez & Eduardo Nestor Gomez (4:16)
9. Pavana alla ferrarese, for lute  - Joan Ambrosio Dalza & Eduardo Nestor Gomez (2:27)
10. Missa "Hercules Dux Ferrariae", for 4 parts: Agnus Dei  - Josquin Des Prez & Eduardo Nestor Gomez (3:01)
11. Sibil-la Valenciana (Valencia) (reconstructed by J. Savall after Alfonso de Mondéjar & Bartolomé Cárceres)  
      Anonymous, Spanish & Montserrat Figueras (18:47)

CD 3
1. Fantasia 1  - Lluis Del Mila & Luis de Milán (2:02)
2. Proch Dolor / Pie Jhesu, for 7 voices (attributed)  - Josquin Des Prez & Eduardo Nestor Gomez (3:49)
3. Todos los buenos soldados (Fragmento de la Ensalada "La Guerra")  - Mateo Flecha & Matheo Flecha (1:46)
4. Tau garcó la durundena - Bartomeu Càrceres & Eduardo Nestor Gomez (2:08)
5. Jubilate Deo Omnis Terra, for 6 voices - Cristóbal de Morales & Eduardo Nestor Gomez (6:27)
6. O Voy  - Anonymous, Cancionero de Palacio & Eduardo Nestor Gomez (2:21)
7. Credo  - Anonymous & Anonymous, Catalonian (5:41)
8. Alma, buscarte has en Mi, contrafacta of "Dama, mi grande querer" (CMP)  - Moxica & Eduardo Nestor Gomez (7:47)
9. Mille regretz, song for 4 parts  - Josquin Des Prez & Eduardo Nestor Gomez (2:45)
10. Fanfare  - Anonymous & Eduardo Nestor Gomez (1:06)
11. Requiem: Pie Jesu Domine - Cristóbal de Morales & Eduardo Nestor Gomez (1:40)
12. Tiento XVII de "Pange lingua" 5th tone punto alto  - Juan Cabanilles & Eduardo Nestor Gomez (5:21)

"De Spaanse gambist en ensembleleider Jordi Savall is begaan met de aarde, de mens en de mensheid. Hij wil het publiek laten luisteren naar de geschiedenis. ‘Dan voel je de emoties die de mensen enkele honderden jaren geleden voelden.’ En dat is precies het effect van Dinastia Borgia, een ‘box’ bestaande uit drie cd’s, een dvd en een boek met lijvige essays over de van oorsprong Italiaanse familie Borgia, die in de dertiende eeuw in het Spaanse Gandia neerstreek en van daaruit eeuwenlang heerste over Europa. Savall volgt de gang van deze pausen en machthebbers met muziek die reikt van de middeleeuwen tot de late renaissance, van het werk van Gilles Binchois tot de muziek van Josquin des Prez en Cristóbal de Morales. Met zijn La Capella Reial de Catalunya, zijn Hespèrion XXI en ook de onvolprezen Montserrat Figueras nog in de gelederen laat hij de gespannen relatie tussen pausen en machthebbers en de weelde van de kerk- en hofmuziek herleven. Een even welluidende als bewogen geschiedenisles."
KLASSIEKE ZAKEN MAGAZINE 6-2018

"The spicy family saga allows Jordi Savall the freedom to evoke a vibrant and eclectic soundscape...Savall animates the whole to fine effect, drawing performances which range from the poetic to the bellicose...an impressive musical journey which enhances our understanding of a powerful clan and its enduring cultural impact."
BBC Music Magazine - February 2011

One might expect that, with the Borgias, all roads would lead to Rome, but in this case most lead back to Catalonia...Savall's own presence, as both leader and principal viol player, can always be felt. His string, wind, brass and percussion players are superb...His wife, the soprano Montserrat Figueras, makes beautifully positioned cameo appearances on each disc. Hats off!""
Gramophone Magazine - February 2011