Motets

The Norwegian Soloists’ Choir & Ensemble Allegria, Grete Pedersen

Tot op de dag van vandaag heeft het Bach-onderzoek menige onzekerheid in verband met Bachs motetten niet kunnen wegnemen. Het is onduidelijk hoeveel motetten hij werkelijk heeft geschreven, want sommige zijn verloren gegaan en andere worden ten onrechte aan hem toegeschreven. En hoewel sommige werden gecomponeerd voor begrafenissen, is het niet zeker of ze ook in kerkdiensten werden uitgevoerd. Het genre "motet" bestaat al sinds het begin van de 13e eeuw; in Bachs tijd werd het eigenlijk al als "uit" beschouwd. En toch zijn het Bachs motetten die tot op de dag van vandaag een ononderbroken uitvoeringstraditie kennen, in tegenstelling tot zoveel van Bachs andere werken. In het verleden werd aangenomen dat ze gecomponeerd waren voor een a capella koor; nu zijn musici en onderzoekers meer geneigd de stemmen te ondersteunen met instrumenten.

Voor deze opname koos Grete Pedersen voor een variabele interpretatie, met het Norwegian Soloists Choir ondersteund door Ensemble Allegria voor vier van de motetten. De andere drie motetten worden begeleid door een orgel continuo.

Bach, J S:
 Motet BWV118 'O Jesu Christ, mein Lebens Licht'
 Motet BWV225 'Singet dem Herrn ein neues Lied'
 Motet BWV226 'Der Geist hilft unser Schwachheit auf'
 Motet BWV227 'Jesu, meine Freude'
 Motet BWV228 'Fürchte dich nicht'
 Motet BWV229 'Komm, Jesu, komm!'
 Motet BWV230 'Lobet den Herrn alle Heiden'

"Bachs motetten zijn, in tegenstelling tot de meeste van zijn cantates, ook na zijn dood deel blijven uitmaken van het repertoire in de Thomaskerk in Leipzig waar hij 27 jaar cantor was. In Leipzig was het gebruikelijk om in de liturgie naast nieuw gecomponeerde muziek ook oudere muziek uit te voeren en dat gold dus ook voor Bachs motetten. Mozart was bij een bezoek aan Leipzig in 1790 dolenthousiast, zeg maar gerust euforisch, over deze zes motetten waarin Bach vooral teruggrijpt op compositietechnieken van zijn voorgangers. Motetten werden in de Lutherse liturgie alleen op hoogtijdagen gezongen. De teksten van de motetten zijn collages van bijbelfragmenten, kerkliederen en allerlei vrije gedichten, waarschijnlijk door Bach zelf samengesteld of voor de gelegenheid aangepast. Deze nieuwe opname van het Noors Solistenkoor, een ensemble dat wat bezetting en benadering betreft is te vergelijken met het Nederlands Kamerkoor, laat Bachs meesterlijke polyfonie optimaal stralen. De zangers opereren als ensemble perfect maar zijn ook solistisch stuk voor stuk fantastisch. Geen detail blijft onderbelicht, zelfs niet in de duizelingwekkende achtstemmigheid waarmee BWV 225 eindigt. De toon is slank maar toch ook gespierd waar dat moet. Dit is gewoon een prachtig koortje!"
Klassieke Zaken Magazine 1-2018

"This is an outstanding disc of outstanding music. They get to the heart of these magnificent works in what feels a completely natural way, without any of the sense of over-interpretation that can detract. In addition to the standard six motets, Pedersen includes O Jesu Christ, meins Lebens Licht (BWV 118), in which Ensemble Allegria’s oboes find an appropriately mournful yet sinuous tone."
Choir & Organ - March 2018 *****

"The opening of Komm, Jesu, komm entices. The antiphonal pleas are so lovingly shaped and delectably blended it’s impossible not to surrender. But does beauty of sound and ‘finish’ become an end in itself?...A real tour de force!"
BBC Mucis Magazine - April 2018 ****

"Hoewel het motet als kunstvorm eigenlijk al uit de mode was, trok Johann Sebastian Bach zich daar niets van aan. Hij schreef gloedvolle meerstemmige motetten, zoals alleen hij dat kan. Het Norwegian Soloists’ Choir, het Noorse equivalent van het Nederlands Kamerkoor, bewijst eens te meer dat Bach tijdloze meesterwerken heeft afgeleverd. ‘Wat kunnen die Noren zingen!’, schreef Luister vol bewondering en lof voor onder andere de ‘subtiel wegstervende stembuiginkjes bij Komm Jesu, komm, als een smekend prevelen van iemand die het leven uit zich voelt wegvloeien.’ De cd kreeg een zeer terechte 10."
Luister Magazine - LUISTER TIEN