Lecons De Tenebres

Scherzi Musicali, Nicolas Achten

Perfecte mix

In de Leçons de ténèbres voor solostem en continuo van Charles-Joseph Van Helmont wordt Franse ornamentiek perfect vermengd met Italiaanse lyriek, en krijgt elke klaagzang van de profeet Jeremia zijn eigen sfeer. Een van zijn mooiste Leçons herzag hij in 1756 en voegde er een solopartij voor violoncello aan toe. Voor deze werken, hier voor het eerst opgenomen, verzamelde het Brusselse ensemble Scherzi Musicali drie sopranen en verschillende uitstekende instrumentalisten rond een prachtig orgel (1775) gebouwd door Guillaume Robustelly.

Helmont:
 Fuga prima
 Fuga quarta
 Fuga quinta
 Fuga seconda
 Fuga sesta
 Fuga terza
 Première leçon du Jeudy Saint
 Première leçon du Merchredy Saint
 Première leçon du Vendredy Saint
 Seconde leçon du Jeudy Saint
 Seconde leçon du Merchredy Saint
 Seconde leçon du Vendredy Saint
 Troisième leçon du Jeudy Saint
 Troisième leçon du Jeudy Saint (1756 Version)
 Troisième leçon du Merchredy Saint
 Troisième leçon du Vendredy Saint
 Troisième leçon du Vendredy Saint (1756 Version)

"Charles-Joseph van Helmont (1715-1790) was een Brusselse componist, organist en kapelmeester. Hoewel hij nauwelijks bekend is in onze tijd heeft hij een omvangrijk oeuvre nagelaten van oratoria, motetten en klavecimbelwerken. Goed voor 525 manuscripten die in de bibliotheek van het Brussels conservatorium gewoon nog liggen te wachten om tot klinken te komen. Van Helmont mengde de Franse versieringskunst met de Italiaanse lyriek en schreef dus muziek die noch in Frankrijk noch in Italië gecomponeerd had kunnen zijn. Met het componeren van deze muziek voor de Goede Week sloot hij aan bij de Franse en Italiaanse tradities van de leçons de ténèbres of lamentaties van de liturgie op de drie laatste dagen voor Pasen. We horen Van Helmonts versies hier voor het eerst op cd. Scherzi Musicali, een ensemble dat houdt van het verkennen van uithoekjes in de muziekgeschiedenis, kiest voor een groot orgel waaromheen de drie sopranen en de begeleidende instrumentalisten gegroepeerd zijn. Het orgel, een prachtig instrument uit 1775, speelt tussen de beknopte lamentaties door steeds een korte fuga. Heel bijzonder, deze mengelmoes van stijlen, en werkelijk prachtig uitgevoerd. Deze cd maakt nieuwsgierig naar al die andere muziek van Van Helmont."
Klassieke Zaken Magazine 2-2023