Tchaikovsky: Symphonies Nos. 2 & 4

Tonhalle Orchester Zürich, Paavo Järvi

Het traditiegetrouwe Tonhalle Orkest Zürich heeft een lange traditie in het uitvoeren van de muziek van Peter Tchaikovsky. In de tweede serie van haar complete symfonische opnamen, richt zij zich op de Tweede en Vierde symfonie samen met haar chef-dirigent en muzikaal leider Paavo Järvi. Vooral de tweede symfonie onderscheidt zich van alle andere symfonieën van de componist door het intensieve gebruik van Russische en Oekraïense volksdeuntjes. Dit leverde hem niet alleen erkenning op bij de aanhangers van de Russische nationale muziek, die hem er anders herhaaldelijk van hadden beschuldigd te sterk op de westerse klankcultuur georiënteerd te zijn, maar ook bij het premièrepubliek. Tsjaikovski meldde aan zijn broer: "Het hele gezelschap was zo verrukt dat ze me (bijna) verscheurden van enthousiasme".

Tchaikovsky:
 Symphony No. 2 in C minor, Op. 17 'Little Russian'
 Symphony No. 4 in F minor, Op. 36

"Paavo Järvi is sinds 2019 chef-dirigent van het Tonhalle-Orchester Zürich. Hij begon ambitieus en plande meteen een Tsjaikovski-cyclus. De box met alle symfonieën en aanverwant werk had al in maart van dit jaar in de winkel moeten liggen, maar zoals bij de meeste orkesten stond ook hier corona in de weg. De Tweede en de Vierde symfonie zijn nog opgenomen voordat de pandemie uitbrak. Järvi lijkt in uiterlijk verdacht veel op Vladimir Poetin, maar als geboren Est is hij niet de grootste vriend van Rusland. Toch komt een Russische ziel overtuigend tot uiting in de interpretaties. Van hem mag Tsjaikovski weer emotioneel zijn, bij vlagen zelfs sentimenteel, maar hij kijkt wel uit dat het pathos niet met bakken tegelijk wordt geserveerd. Het resultaat doet allerminst steriel aan. In de Tweede ‘Klein-Russische’ symfonie kun je de natuur in geuren en kleuren beleven. In de Vierde graaft Tsjaikovski dieper en gaat zijn fatalisme een rol spelen, afgezien van de pizzicato’s in het Scherzo, die associaties oproepen met de balalaika. Onder Järvi’s leiding spelen de Zwitsers opvallend gedisciplineerd en homogeen, terwijl de excellente soloblazers toch veel ruimte krijgen. Deze Tsjaikovski uit Zürich mag er wezen."
Klassieke zaken Magazine 2-2021