Johannes-Passion/St John Passion Bwv 245

Werner Güra (Evangelist), Johannes Weisser (bass arias/Christus), Andrew Redmon (Petrus), Johannes Schendel (Pilatus), Sunhae Im (soprano arias), Benno Schachtner (alto arias), Sebastian Kohlhepp (tenor arias), Fabienne Weiss (Ancilla), Minsub Hong (Servus) & Akademie fur Alte Musik Berlin, RIAS Kammerchor, Staats-& Domchor Berlin, René Jacobs

Johann Sebastian Bach heeft zijn Johannes-Passion rossen opnieuw bewerkt: 26 jaar lang kwam hij elke keer op het werk terug, van 1724 tot aan zijn dood. René Jacobs heeft twee versies opgenomen! De versie, die op deze sacd-uitgave staat, is de meest bestudeerde versie. De zeer interessante, gereconstrueerde versie uit 1725 kan als bonus in HD worden gedownload. Het vergelijken van de versies uit 1724 en 1725 zal zeker zorgen voor een grondige begrip van deze onvergelijkbare Passie!

"Belangrijk bij deze nieuwe opname is de kwestie van de verschillende versies van de Johannespassie. Bach heeft namelijk zowat zijn hele leven, van 1724 van het componeren ervan, tot korte tijd voor zijn overlijden in 1750, gesleuteld aan de Johannespassie. Dat had te maken met veranderende muzikale stijlen en voorkeuren en ook met wijzigende eisen van de kerkelijke leiders in Leipzig.

Bach vatte zijn taak als cantor in Leipzig aan 1723, en hij moest zijn eerste passie op Goede Vrijdag in 1724 voorstellen, en dat werd dus de Johannespassie. Er zijn maar enkele delen van instrumentale partijen en koorpartijen van deze eerste versie bewaard gebleven. Maar op Goede Vrijdag 1725 koos Bach opnieuw voor de Johannespassie. Hij bracht belangrijke wijzigingen en verbeteringen aan (zo verving hij begin- en slotkoren, en ook een aantal aria’s), en dit is uiteindelijk de tweede versie. Jacobs koos niet voor deze tweede versie, op CD tenminste, maar hij nam deze tweede versie wel helemaal op, en je kunt ze, als je deze dubbel-SACD aanschaft, gratis downloaden! Je vindt de aria’s en het slotkoraal uit die 1725-versie ook in een appendix op SACD 2.

Maar de versie die je hier op de SACD’s terugvindt - bent U er nog? - is de zogeheten derde versie uit 1732. Waarom bracht Bach opnieuw wijzigingen aan? Wel, hij had intussen de Mattheuspassie geschreven, en dat veranderde de zaken toch wat. Want in zijn Johannespassie had hij ook enkele passages uit het Mattheusevangelie overgenomen: die over het huilen van Petrus na het verloochenen van Jezus bijvoorbeeld, en ook de aardbeving na de dood van Jezus. Deze delen vielen nu weg, maar dat betekende dat de aansluitende aria’s die met deze gebeurtenissen te maken hadden ook moesten vervangen worden. Bach bracht daarnaast ook wijzigingen aan in de recitatieven, waarvan hij de melodische lijnen grondig wijzigde.

Bij deze dubbel SACD-set vind je ook nog een DVD van meer dan 52 minuten, met daarop beelden van de opnames, repetities en fragmenten van een concertuitvoering, met tussenin natuurlijk interviewfragmenten met René Jacobs, in voortreffelijk Duits, met verschillende solisten, opnameleiders en muzikanten van het orkest Die Akademie für Alte Musik Berlin.

Jacobs kent deze passie door en door: hij zong ze al in zijn kinderjaren in het koor, en later als solist in concertuitvoeringen en op plaatopnames. Jacobs kiest voor deze uitvoering voor een koor van twintig zangers, de bezetting waar Bach volgens hem om vroeg: vier solisten en zestien leden van het RIAS-Kammerchor, m.a.w. de solisten zingen mee in de koorgedeelten. Dat koor wordt in sommige passages nog versterkt door de andere leden van het RIAS.

Bach, J S:
 St John Passion, BWV245

Jacobs heeft zich, zoals we dat van hem gewend zijn, opnieuw met een uitstekend solistenteam omringd, en hij kan in deze voortreffelijke opname zijn kwaliteiten als man van het theater niet helemaal wegstoppen. Hij maakt er echt een dramatisch geheel van, met dikwijls gezwinde tempo’s, en talloze kleurrijke effecten bij het orkest. Voortreffelijk!"
Bart Tijskens - Klara's oordeel *****

"Jacobs picks singers to suit his purpose, and all here show a controlled expressive ardency that never allows the performance’s emotional coherence to slip. Werner Güra’s Evangelist is both elegant and immediate, the Akademie für Alte Musik Berlin are typically excellent, and while the RIAS Chamber Choir is not as coolly blended an ensemble as some, who says it has to be in a piece where personal involvement counts for so much"
Gramophone Magazine - June 2016

"Clarity of sound and purpose distinguish [this] recording…woodwind are placed in front of the strings, allowing for exceptional detail in the turba choruses [while] the soloists sing throughout, sometimes as a quartet, sometimes with the ripieno choir, affording total unity across the arc of the drama…Evangelist Werner Güra sings with authority"
BBC Music Magazine - June 2016 ****

"Soloists, choir and ensemble are all excellent, and the distribution of soloists and choir in the first and final choruses is unusual and interesting … the choir and orchestra are perfectly together."
Choir & Organ - June/July 2016